Alles over

Effectief communiceren met kinderen

Lijnsegment

How2Talk2Kids

Van Adele Faber en Elaine Mazlish is een van de meest invloedrijke opvoedboeken van de afgelopen decennia. Het boek biedt ouders, opvoeders en leerkrachten praktische strategieën voor het verbeteren van de communicatie met kinderen. Faber en Mazlish, beiden ervaren opvoeddeskundigen en moeders, baseren hun benadering op jaren van onderzoek en praktijkervaring. Het boek richt zich op het opbouwen van respectvolle, empathische en effectieve relaties met kinderen, waarbij de nadruk ligt op het begrijpen van de gevoelens en behoeften van het kind, en op het vinden van oplossingen die voor iedereen werken.

Het boek is gestructureerd rond een reeks praktische technieken en principes die ouders kunnen gebruiken om de communicatie met hun kinderen te verbeteren. Deze technieken zijn ontworpen om ouders te helpen omgaan met de dagelijkse uitdagingen van het opvoeden, zoals het omgaan met emoties, het corrigeren van gedrag, en het oplossen van conflicten. Faber en Mazlish geloven dat een goede communicatie niet alleen de relatie tussen ouder en kind kan verbeteren, maar ook kan bijdragen aan het zelfvertrouwen en de emotionele ontwikkeling van het kind.

In deze uitgebreide samenvatting zullen we de belangrijkste thema’s en technieken uit het boek bespreken, waaronder het valideren van gevoelens, het aanmoedigen van samenwerking, het effectief stellen van grenzen, het omgaan met boosheid en frustratie, en het bevorderen van autonomie en zelfredzaamheid bij kinderen.

Lijnsegment
Lijnsegment

Het valideren van gevoelens

Het belang van gehoord en gezien worden

Een van de centrale thema’s in “How2Talk2Kids” is het belang van het valideren van de gevoelens van kinderen. Faber en Mazlish leggen uit dat kinderen, net als volwassenen, de behoefte hebben om gehoord en begrepen te worden. Wanneer kinderen het gevoel hebben dat hun emoties serieus worden genomen, zijn ze eerder geneigd om open te communiceren en zich veilig en gesteund te voelen.

Het boek beschrijft hoe ouders vaak geneigd zijn om de gevoelens van hun kinderen te bagatelliseren of te negeren, vooral als die gevoelens hen onbelangrijk of overdreven lijken. Bijvoorbeeld, een ouder kan zeggen: “Ach, dat is toch niet zo erg,” wanneer een kind huilt omdat een favoriete knuffel kwijt is. Faber en Mazlish stellen dat dit soort reacties de emoties van het kind ongeldig maakt en de boodschap afgeeft dat hun gevoelens er niet toe doen.

In plaats daarvan moedigen ze ouders aan om de gevoelens van hun kinderen te erkennen en te valideren, zelfs als ze het niet eens zijn met de reactie van het kind. Dit kan bijvoorbeeld door te zeggen: “Ik zie dat je erg verdrietig bent omdat je knuffel weg is. Dat moet heel moeilijk voor je zijn.” Door empathie te tonen en de gevoelens van het kind te bevestigen, kunnen ouders een basis leggen voor open en eerlijke communicatie.

Technieken voor het valideren van gevoelens

Faber en Mazlish introduceren verschillende technieken die ouders kunnen gebruiken om de gevoelens van hun kinderen te valideren. Een van de belangrijkste technieken is het simpelweg benoemen van de emoties van het kind. Dit helpt het kind niet alleen om zich begrepen te voelen, maar ook om zijn of haar eigen gevoelens beter te begrijpen en te verwoorden.

Een andere techniek die wordt besproken, is het gebruik van “wensen in woorden”. Dit houdt in dat de ouder de wens van het kind erkent, zelfs als die wens niet kan worden vervuld. Bijvoorbeeld: “Je zou willen dat je nu nog buiten kunt spelen, ook al is het al bedtijd. Dat zou leuk zijn, hè?” Deze techniek helpt kinderen om zich begrepen te voelen en vermindert de kans op een strijd.

Daarnaast moedigen Faber en Mazlish ouders aan om te luisteren zonder te oordelen of advies te geven. Dit betekent dat ouders moeten proberen om niet meteen met oplossingen te komen, maar in plaats daarvan simpelweg aanwezig te zijn en te luisteren naar wat het kind te zeggen heeft. Dit kan een krachtige manier zijn om de relatie met het kind te versterken en hen te laten zien dat hun gevoelens er echt toe doen.

Het aanmoedigen van samenwerking

Samenwerken in plaats van bevelen

Een ander belangrijk thema in “How2Talk2Kids” is het aanmoedigen van samenwerking in plaats van het geven van bevelen. Faber en Mazlish leggen uit dat kinderen vaak weerstand bieden tegen bevelen en opdrachten, vooral als ze het gevoel hebben dat hun autonomie wordt ondermijnd. In plaats van directe bevelen, stellen ze voor om samenwerking te bevorderen door kinderen te betrekken bij beslissingen en hen de ruimte te geven om zelfstandig te handelen.

Een van de technieken die ze voorstellen, is het gebruik van beschrijvingen in plaats van bevelen. Bijvoorbeeld, in plaats van te zeggen: “Ruim je kamer op,” kan een ouder zeggen: “Ik zie dat er speelgoed op de vloer ligt en dat kan iemand pijn doen als hij erover struikelt.” Dit soort beschrijvende taal helpt kinderen om zelf te bedenken wat er moet gebeuren, in plaats van dat ze het gevoel hebben dat ze worden verteld wat ze moeten doen.

Faber en Mazlish moedigen ouders ook aan om hun kinderen keuzes te geven, wat een gevoel van controle en autonomie kan bevorderen. Bijvoorbeeld, in plaats van te zeggen: “Doe je jas aan,” kan een ouder zeggen: “Wil je je blauwe jas of je rode jas aan vandaag?” Dit geeft het kind een gevoel van eigenaarschap over de situatie, wat de kans vergroot dat het kind zal meewerken.

Het bevorderen van zelfdiscipline

Naast het bevorderen van samenwerking, bespreekt het boek ook hoe ouders zelfdiscipline bij hun kinderen kunnen ontwikkelen. Faber en Mazlish leggen uit dat zelfdiscipline niet kan worden afgedwongen door strikte regels of straf, maar dat het voortkomt uit het leren van verantwoordelijkheid en het maken van eigen keuzes.

Een van de technieken die ze voorstellen, is het gebruik van logische consequenties in plaats van straf. In plaats van een kind te straffen voor verkeerd gedrag, kunnen ouders het kind helpen om de natuurlijke consequenties van hun acties te begrijpen. Bijvoorbeeld, als een kind zijn speelgoed niet opruimt, kan de consequentie zijn dat hij het niet kan vinden wanneer hij het wil gebruiken. Dit helpt het kind om verantwoordelijkheid te nemen voor zijn eigen gedrag en om te leren van de gevolgen van zijn keuzes.

Daarnaast benadrukken Faber en Mazlish het belang van positieve bekrachtiging en lof wanneer een kind goed gedrag vertoont. Ze moedigen ouders aan om specifiek en oprecht te zijn in hun lof, zodat het kind begrijpt welk gedrag wordt gewaardeerd en waarom. Dit helpt niet alleen bij het versterken van goed gedrag, maar ook bij het opbouwen van het zelfvertrouwen van het kind.

Effectief grenzen stellen

Grenzen stellen met respect

Grenzen stellen is een essentieel onderdeel van het opvoeden, maar Faber en Mazlish benadrukken dat het belangrijk is om dit op een respectvolle manier te doen. Ze leggen uit dat kinderen grenzen nodig hebben om zich veilig en zeker te voelen, maar dat deze grenzen effectief moeten worden gecommuniceerd om weerstand en conflicten te voorkomen.

In plaats van harde bevelen of straffen, moedigen Faber en Mazlish ouders aan om grenzen te stellen door middel van duidelijke, eenvoudige taal en met een respectvolle toon. Bijvoorbeeld, in plaats van te schreeuwen: “Stop met schreeuwen!”, kan een ouder zeggen: “Het is moeilijk voor me om te luisteren als je schreeuwt. Kun je me vertellen wat er aan de hand is op een rustige manier?”

Een andere techniek die ze voorstellen, is het gebruik van “ik-boodschappen”. Dit houdt in dat de ouder zijn of haar eigen gevoelens en behoeften uitdrukt, in plaats van het gedrag van het kind aan te vallen. Bijvoorbeeld: “Ik voel me gestrest als er zo veel lawaai is, en ik heb rust nodig om mijn werk af te maken.” Dit helpt kinderen om te begrijpen hoe hun gedrag anderen beïnvloedt, zonder dat ze zich aangevallen of bekritiseerd voelen.

Consequent zijn in grenzen

Faber en Mazlish benadrukken ook het belang van consequent zijn bij het stellen van grenzen. Ze leggen uit dat kinderen duidelijkheid en consistentie nodig hebben om te begrijpen wat er van hen wordt verwacht en om zich aan de regels te houden. Wanneer ouders inconsistent zijn in het handhaven van grenzen, kan dit verwarring en onzekerheid veroorzaken bij kinderen, wat vaak leidt tot meer gedragsproblemen.

Ze adviseren ouders om duidelijke afspraken te maken en deze consequent te handhaven, maar ook om flexibel te blijven wanneer dat nodig is. Bijvoorbeeld, als een kind normaal gesproken een bepaalde bedtijd heeft, kan het acceptabel zijn om een uitzondering te maken voor een speciale gelegenheid, zoals een vakantie of een feest. Het is belangrijk dat kinderen begrijpen dat regels en grenzen bedoeld zijn om hen te helpen en te beschermen, en dat ze niet willekeurig of onredelijk worden toegepast.

Daarnaast moedigen Faber en Mazlish ouders aan om empathie te tonen wanneer een kind moeite heeft met het naleven van grenzen. In plaats van alleen te focussen op het overtreden van de regel, kunnen ouders proberen te begrijpen waarom het kind moeite heeft met de grens en samen naar een oplossing zoeken. Dit kan helpen om de relatie tussen ouder en kind te versterken en om het kind te laten zien dat zijn of haar gevoelens en behoeften ertoe doen.

Omgaan met boosheid en frustratie

Het erkennen van emoties

Boosheid en frustratie zijn normale emoties die zowel kinderen als ouders ervaren, maar Faber en Mazlish benadrukken dat het belangrijk is om deze emoties op een gezonde manier te uiten en te beheersen. Ze leggen uit dat kinderen vaak moeite hebben om hun boosheid en frustratie te uiten op een manier die constructief is, wat kan leiden tot uitbarstingen of ongewenst gedrag.

Een van de technieken die ze voorstellen, is het erkennen en benoemen van de emoties van het kind. Bijvoorbeeld, als een kind boos is omdat hij zijn zin niet krijgt, kan een ouder zeggen: “Ik zie dat je erg boos bent omdat je nu niet verder mag spelen. Dat moet moeilijk voor je zijn.” Door de emoties van het kind te erkennen, kan de ouder helpen om de intensiteit van de emoties te verminderen en het kind te leren om zijn gevoelens op een meer verantwoorde manier te uiten.

Faber en Mazlish benadrukken ook het belang van het geven van ruimte aan kinderen om hun emoties te uiten, zonder dat ze worden bestraft of gekleineerd. Dit kan betekenen dat de ouder het kind even de tijd geeft om af te koelen voordat ze proberen om de situatie op te lossen. Het is belangrijk dat kinderen leren dat het oké is om boos te zijn, maar dat er gezonde manieren zijn om met die boosheid om te gaan.

Boosheid beheersen en oplossen

Naast het erkennen van emoties, biedt het boek ook strategieën voor het beheersen en oplossen van boosheid en frustratie bij zowel kinderen als ouders. Faber en Mazlish adviseren ouders om hun eigen emoties te beheersen voordat ze reageren op het gedrag van hun kind. Ze leggen uit dat wanneer ouders hun eigen boosheid onder controle hebben, ze beter in staat zijn om kalm en effectief te communiceren met hun kind.

Een van de technieken die ze voorstellen, is het gebruik van “time-outs” voor zowel ouders als kinderen. Dit betekent dat de ouder en het kind even afstand nemen van de situatie om af te koelen en na te denken voordat ze proberen het probleem op te lossen. Dit kan helpen om escalatie te voorkomen en om ruimte te creëren voor een meer constructieve discussie.

Daarnaast moedigen Faber en Mazlish ouders aan om met hun kinderen te praten over manieren om boosheid te uiten zonder anderen pijn te doen of dingen te vernielen. Dit kan bijvoorbeeld door middel van rollenspellen, waar kinderen leren hoe ze hun boosheid kunnen uiten door woorden te gebruiken in plaats van fysiek gedrag. Ze adviseren ook het aanmoedigen van activiteiten zoals sporten of creatief werk om kinderen te helpen hun energie en frustraties op een positieve manier te kanaliseren.

Het bevorderen van autonomie en zelfredzaamheid

Kinderen laten meedenken en beslissen

Een van de belangrijkste doelen van opvoeding is het helpen van kinderen om onafhankelijk en zelfverzekerd te worden. Faber en Mazlish leggen uit dat kinderen het beste leren door ervaring, en dat ouders hen moeten aanmoedigen om zelfstandig te denken en beslissingen te nemen.

Een van de technieken die ze voorstellen, is het betrekken van kinderen bij het nemen van beslissingen die hen aangaan. Bijvoorbeeld, in plaats van altijd beslissingen voor hen te nemen, kunnen ouders hun kinderen vragen om mee te denken over oplossingen voor problemen. Dit kan hen helpen om verantwoordelijkheid te nemen en om te leren hoe ze beslissingen kunnen nemen die in hun eigen belang zijn.

Daarnaast moedigen ze ouders aan om kinderen taken te geven die passen bij hun leeftijd en vaardigheden, zodat ze leren om zelfstandig te handelen. Dit kan variëren van het opruimen van hun eigen speelgoed tot het helpen bij eenvoudige huishoudelijke taken. Het is belangrijk dat ouders hun kinderen de kans geven om fouten te maken en van deze fouten te leren, in plaats van altijd in te grijpen of de controle over te nemen.

Positieve bekrachtiging en lof

Faber en Mazlish benadrukken ook het belang van positieve bekrachtiging en lof bij het bevorderen van autonomie en zelfredzaamheid. Ze leggen uit dat kinderen die regelmatig worden geprezen voor hun inspanningen en prestaties, meer zelfvertrouwen ontwikkelen en meer geneigd zijn om nieuwe uitdagingen aan te gaan.

Ze adviseren ouders om specifiek en oprecht te zijn in hun lof, zodat kinderen begrijpen welk gedrag wordt gewaardeerd en waarom. Bijvoorbeeld, in plaats van alleen te zeggen: “Goed gedaan,” kan een ouder zeggen: “Ik ben trots op hoe hard je hebt gewerkt om je kamer op te ruimen. Het ziet er nu zo netjes uit!” Dit helpt kinderen om te begrijpen wat ze goed hebben gedaan en moedigt hen aan om door te gaan met dat gedrag.

Daarnaast moedigen Faber en Mazlish ouders aan om hun kinderen te ondersteunen bij het stellen en bereiken van doelen, en om hen te helpen de waarde van doorzettingsvermogen en hard werken te begrijpen. Dit kan bijvoorbeeld door samen met het kind doelen te stellen en een plan te maken om deze doelen te bereiken, en door het kind te begeleiden en aan te moedigen tijdens het proces.

Het creëren van een positieve en ondersteunende thuisomgeving

Respectvolle communicatie

Een van de belangrijkste boodschappen in “How2Talk2Kids” is het belang van respectvolle communicatie binnen het gezin. Faber en Mazlish leggen uit dat kinderen leren hoe ze met anderen moeten omgaan door te observeren hoe hun ouders met hen en met anderen communiceren. Daarom is het belangrijk dat ouders het goede voorbeeld geven door hun kinderen met respect en empathie te behandelen.

Ze moedigen ouders aan om te luisteren naar hun kinderen, hun mening serieus te nemen en hen te betrekken bij gezinsbeslissingen. Dit helpt kinderen om zich gewaardeerd en gerespecteerd te voelen, en het versterkt de band tussen ouder en kind. Het boek legt uit dat respectvolle communicatie de basis vormt voor een positieve en ondersteunende thuisomgeving, waar kinderen zich veilig en geliefd voelen.

Conflicten oplossen met empathie

Conflicten zijn onvermijdelijk in elke gezinssituatie, maar Faber en Mazlish benadrukken het belang van het oplossen van conflicten met empathie en begrip. Ze leggen uit dat het belangrijk is om te proberen de gevoelens en standpunten van alle betrokkenen te begrijpen, in plaats van alleen te focussen op wie gelijk heeft of wie fout is.

Een van de technieken die ze voorstellen, is het gebruik van “familiebijeenkomsten” om conflicten op te lossen. Dit houdt in dat het hele gezin samenkomt om problemen te bespreken en samen naar oplossingen te zoeken. Dit kan kinderen helpen om te leren hoe ze conflicten op een constructieve manier kunnen aanpakken en hoe ze compromissen kunnen sluiten.

Daarnaast moedigen ze ouders aan om zich te concentreren op het vinden van win-winoplossingen, waarbij de behoeften en wensen van alle gezinsleden worden gerespecteerd. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat er een compromis wordt gevonden waar iedereen mee kan leven, of dat er een creatieve oplossing wordt bedacht die aan de behoeften van iedereen voldoet.

“How2Talk2Kids: Effectief communiceren met kinderen” van Adele Faber en Elaine Mazlish is een waardevol en praktisch boek dat ouders en opvoeders helpt om de communicatie met hun kinderen te verbeteren. Het boek biedt een breed scala aan technieken en strategieën voor het opbouwen van respectvolle, empathische en effectieve relaties met kinderen, en legt de nadruk op het valideren van gevoelens, het aanmoedigen van samenwerking, het stellen van grenzen, het omgaan met boosheid en frustratie, en het bevorderen van autonomie en zelfredzaamheid.

Faber en Mazlish slagen erin om complexe opvoedingsproblemen op een toegankelijke en begrijpelijke manier te presenteren, en bieden ouders concrete tools die ze in hun dagelijks leven kunnen gebruiken. Door hun technieken toe te passen, kunnen ouders niet alleen de relatie met hun kinderen verbeteren, maar ook bijdragen aan het zelfvertrouwen, de emotionele gezondheid en het algehele welzijn van hun kinderen.

Het boek is een must-read voor elke ouder, leerkracht of opvoeder die streeft naar een meer vreedzame, respectvolle en effectieve manier van communiceren met kinderen. “How2Talk2Kids” biedt niet alleen inzichten en advies, maar ook bemoediging en steun voor iedereen die de uitdagingen van het opvoeden van kinderen op een positieve en constructieve manier wil aangaan.